ชื่อทั่วไป : เถาตดหมา (กาญจนบุรี) เครือตดหมา (อีสาน), ย่านตดหมา (ใต้), ตดหมูตดหมา, กระพังโหม (ไทย)
ชื่อสามัญ : –
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Merremia tridentata (Linn.) Hall.f.
วงศ์ : CONVLIVULACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของเครือตดหมา
1. ต้นตดหมา : เป็นพรรณไม้เถาที่มีเนื้ออ่อน ชอบเลื้อยตามพื้นดิน มีลำต้นเล็ก และเรียว เถานั้นมี ความยาวประมาณ 60-200 ซม.
2. ใบตดหมา : มีความกว้างประมาณ 1.5-15 มม. และยาวประมาณ 28-80 มม. ลักษณะใบจะเป็นรูปขอบขนานแคบ ตรงปลายใบของมันจะสอบแหลมและจะมีติ่งสั้น ขอบใบจักเป็นซี่ฟันค่อนข้างจะโอบลำต้น ขอบใบเหนือโคนใบจะเรียบ หรือจะเป็นคลื่น ส่วนโคนใบนั้นจะกางออกคล้ายติ่งหู
3. ดอกตดหมา : จะออกเป็นช่อตามง่ามใบ ก้านดอกจะมีความยาวเท่ากับกลีบรองกลีบดอก หรืออาจจะ ยาวกว่าก็ได้ ผิวเกลี้ยง และก้านช่อดอกนั้นจะมีความยาวประมาณ 1-8 ซม. มีลักษณะเล็กเรียว ผิวเกลี้ยง หรือมีขนนุ่มใกล้ ๆ กับโคน ส่วนกลีบดอกจะเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวย มีความยาวประมาณ 12-20 มม. จะมีขนเกลี้ยง และกลีบดอกจะเป็นสีเหลืองอ่อน หรือขาว
4. เมล็ดตดหมา : ผลแห้งจะมีลักษณะกลม หรือเป็นรูปไข่จะมีอยู่ประมาณ 4 หลืบ เปลือกนั้นคล้าย กระดาษ ผิวเกลี้ยง ส่วนเมล็ดจะมี 4 เมล็ด หรืออาจจะมีน้อยกว่านี้ เมล็ดจะเป็นสีดำ หรือสีเทาแก่ ผิวเกลี้ยง
การขยายพันธุ์เครือตดหมา : โดยการใช้เมล็ด
สรรพคุณทางสมุนไพรของกระพังโหม
1. เถาตดหมา นำมาต้มดื่มแก้พิษไข้ ขับปัสสาวะ ถอนพิษต่าง ๆ รวมทั้งแก้ท้องเสีย ซึ่งจากการวิจัยเถาตดหมา พบว่าสารสกัดจากตดหมา สามารถแก้อาการท้องเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2. ใบตดหมา ใช้แก้ปวดฟัน แก้รำมะนาด แก้การปวดแสบปวดร้อนที่ผิวหนัง โดยใช้ตำพอก หรือแก้อาการปัสสาวะขัด โดยนำใบมาต้มแล้วนำมาตำให้แหลก จากนั้นนำไปโปะลงบนท้องทำให้สามารถขับปัสสาวะออกมาได้ นอกจากนี้ใบเมื่อนำมาต้มดื่มสามารถขับนิ่วออกจากกระเพาะปัสสาวะได้ด้วย และน้ำต้มจากใบ เมื่อนำมาเช็ดตัวจะทำให้ไข้ลดหรือนำผ้าสะอาดมาชุบน้ำต้มจากใบวางไว้บนศีรษะ ช่วยในการลดไข้ได้อย่างดี นอกจากนี้น้ำต้มจากใบยังใช้เป็นน้ำอาบ
3. รากตดหมา ใช้ฝนหยอดตาแก้ตาฟาง ถ้าต้มดื่มทำให้อาเจียน ผลแก้ปวดฟัน
การทำขนมตดหมา คลิกดาวน์โหลด >> [การทำขนมจากเครือตดหมา]
เรียบเรียงข้อมูลจาก
1. http://thaiherb-tip108.blogspot.com/2011/03/blog-post_1870.html
2. http://www.forest.go.th/pachumchon/index.php
