การนิเทศการสอน หมายถึง กระบวนการติดตามการสอน ชี้แจงแนวทางปฏิบัติ เสนอแนะ อบรม กระตุ้น แก้ไขและส่งเสริมเพื่อให้ผู้ได้รับการนิเทศสนใจในงานที่รับผิดชอบและเพิ่มขีดความสามารถในการสอนภายในขอบเขตที่ดียิ่งขึ้น
จุดมุ่งหมายของการนิเทศการสอน
1. เพื่อพัฒนาคุณภาพนักเรียน ส่งเสริมความเจริญงอกงามของผู้เรียนในด้านวิชาการ
2. เพื่อพัฒนาวิชาชีพครู ช่วยให้ครูได้พัฒนาความรู้ความสามารถในด้านการสอน ส่งเสริมและพัฒนาวิชาชีพครู
3. เพื่อสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างบุคคลที่เกี่ยวข้องในการทำงานร่วมกัน
4. เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจแก่บุคคลากรที่เกี่ยวข้องที่อยู่ในสภาพดีและเข้มแข็ง
หลักการนิเทศการสอน
1. เป็นการส่งเสริมความเจริญงอกงาม พัฒนาความรู้ความเชื่อมั่น ทัศนคติ ช่วยวางแผนและพัฒนาผู้เรียน
2. มีความเป็นประชาธิปไตย ยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคล ส่งเสริมให้มีส่วนร่วมตามวิถีประชาธิปไตย
3. ยึดหลักการสร้างมนุษยสัมพันธ์ ยอมรับนับถือบุคคลอื่น เห็นใจผู้อื่นอย่างบริสุทธิ์ใจ
4. เป็นกระบวนการสร้างสรรค์ มีการประชุมปรึกษาหารือกัน เสนอแนะให้คำปรึกษา แก้ไขปัญหาปฏิบัติงานร่วมกันด้วยความคิดสร้างสรรค์
5. เพื่อเสริมสร้างข้อมูลและกำลังใจ ยั่วยุให้ทำงาน
6. เกี่ยวข้องกับการปรับปรุงการเรียนการสอนของครูเป็นการพัฒนาหลักสูตร
7. เป็นการประสานสัมพันธ์ระหว่างงานนิเทศกับงานอื่นๆ
วิธีปฏิบัติในการนิเทศ
1. บรรยายเป็นกันเอง
2. รับฟังปัญหาทั้งทางราชการและส่วนตัว
3. เป็นสื่อกลางในการประสานงาน
4. อย่าตำหนิ ควรให้คำแนะนำ
หลักการติชม
1. ดูความเหมาะสมตามเวลา กาลเทศะและสถานที่
2. พูดถึงแต่ปัจจุบันไม่เอาเหตุการณ์ในอดีตมากล่าวถึง
3. พูดถึงพฤติกรรมที่เขาแสดงออกไม่ใช่บุคคล
4. ให้ทางเลือกที่หลากหลายมีข้อเสนอแนะ
5. บอกแนวโน้ม ไม่ตัดสินว่าถูกหรือผิด ให้ข้อมูลทุกด้านแต่ให้ตัดสินใจเอง
6. ยึดประโยชน์ที่นำมาใช้เป็นหลัก
ระบบนิเทศที่มีประสิทธิภาพ ต้องดำเนินตามขั้นตอนต่อไปนี้
– กำหนดรูปแบบการจัดการนิเทศ
– ตั้งองค์กรนิเทศและมอบหมายหน้าที่
– จัดเตรียมคู่มือและเอกสารเพื่อการนิเทศ
– ฝึกอบรมให้ความรู้ผู้นิเทศ
– ปฏิบัติการนิเทศ รวบรวมข้อมูลที่จำเป็นและเกี่ยวข้อง
– กำกับดูแลและประเมินผล
– มีการให้รางวัลและการลงโทษเพื่อปรับปรุงแก้ไขงานของตน
เนื้อหาข้างต้นนี้นำมาจาก งานวิชา 214 530 หลักสูตรและการสอนฟิสิกส์
จัดทำเนื้อหา (ขณะเป็นนักศึกษาฝึกสอน) โดย นายศักดิ์อนันต์ อนันตสุข นักศึกษาโครงการ สควค. ระดับประกาศนียบัตรบัณฑิตวิชาชีพครู คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
บรรยายภาพ : บรรยากาศการนิเทศการสอน คุณครูศักดิ์อนันต์ อนันตสุข ครูฟิสิกส์โรงเรียนนารายณ์คำผงวิทยา โดยอาจารย์ราม ติวารี จาก สสวท. ร่วมกับนายธีระทัศน์ อัครฉัตรรัตน์ ผู้อำนวยการโรงเรียนพนาสนวิทยา
