พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงสนพระทัยด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาช้านาน ตั้งแต่ก่อนเสด็จขึ้นครองราชย์ แม้ว่าภายหลังต้องเปลี่ยนไปทรงศึกษาด้านนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ เพื่อเตรียมรับพระราชภารกิจในฐานะองค์พระมหากษัตริย์ แต่ได้ทรงนำวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาพัฒนาคุณภาพชีวิตของพสกนิกรตลอดเวลากว่า 60 ปี
มีพระราชดำรัสเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2531 ในโอกาสสัปดาห์วิทยาศาสตร์แห่งชาติและครบ 120 ปีหว้ากอ ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ความตอนหนึ่งว่า “ปัจจุบันนี้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นปัจจัยสำคัญในการสร้างความเจริญของบ้านเมือง เราจึงควรสนับสนุนให้มีการคิดค้นเทคโนโลยีที่เหมาะสม รวมทั้งนักเรียน ครู อาจารย์ นักวิจัย นักวิชาการ ได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ร่วมอภิปรายติดตามความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์กับสภาวะและความต้องการของประเทศขึ้นใช้เองอย่างจริงจัง ถ้าเราสามารถคิดค้นได้มากเท่าใดก็จะเป็นการประหยัดและช่วยให้สามารถนำไปใช้งานต่างๆ ได้อย่างกว้างขวางยิ่งขึ้นเท่านั้น”
ทรงสนับสนุนการค้นคว้าด้านวิทยาการคอมพิวเตอร์ โดยทรงศึกษาคิดค้นสร้างโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อการประมวลผลข้อมูลต่างๆ ด้วยพระองค์เองตั้งแต่เดือน ธันวาคม 2529 ทรงประดิษฐ์รูปแบบตัวอักษรไทยที่มีลักษณะงดงาม เช่น แบบจิตรลดา แบบภูพิงค์ ฯลฯ เพื่อแสดงผลบนจอคอมพิวเตอร์และเครื่องพิมพ์ ทรงใช้เครื่องคอมพิวเตอร์บันทึกพระราชกรณียกิจ และติดตั้ง เครือข่ายสื่อสารคอมพิวเตอร์เพื่อสนับสนุนพระราชภารกิจต่างๆ ทั้งยังทรงประดิษฐ์ ส.ค.ส. ด้วยคอมพิวเตอร์ เป็น ส.ค.ส. พระราชทานแก่ประชาชนชาวไทยเป็นประจำทุกปี ตั้งแต่ พ.ศ. 2530 จนถึงปัจจุบัน
ทรงใช้พระราชวังเป็นเสมือนห้องทดลองโครงการวิจัยและพัฒนาต่างๆ ทรงมีโครงการพระราชดำริทั่วประเทศกว่า 3,000 โครงการ ทรงคิดค้นสิ่งประดิษฐ์ที่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนคนไทยมากมาย อาทิ โครงการฝนหลวง กังหันน้ำชัยพัฒนา โครงการหญ้าแฝก การใช้พลังงานทดแทน การพัฒนาระบบวิทยุสื่อสาร การใช้ดาวเทียมไทยคม สนองพระราชดำริด้านการศึกษา เป็นต้น พระเกียรติคุณของพระองค์ขจรขจายแผ่ไพศาลไปทั่ว จนเป็นที่สรรเสริญในนานาประเทศ ในฐานะที่ทรงเป็นทั้งนักคิดและนักสร้างสรรค์อย่างยากที่จะหาพระมหากษัตริย์พระองค์ใดทำได้เสมอเหมือน ประการสำคัญทรงเป็นแบบอย่างแก่นักคิดนักประดิษฐ์โดยทั่วไป อันจะก่อให้เกิดการวิจัยและพัฒนาทางด้านวิทยาศาสตร์ ซึ่งนำไปสู่การพึ่งตนเองพร้อมทั้งการพัฒนาที่ยั่งยืนในสังคมไทย
ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2543 จึงเห็นชอบให้ เทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในฐานะทรงเป็น “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีไทย” และกำหนดให้วันที่ 19 ตุลาคมของทุกปี เป็น “วันเทคโนโลยีไทย” และเนื่องในศุภวาระที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ ครบ 60 ปี คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 2549 เห็นชอบให้เทิดพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในฐานะทรงเป็น “พระบิดาแห่งนวัตกรรมไทย” และกำหนดให้ วันที่ 5 ตุลาคมของทุกปี เป็น “วันนวัตกรรมแห่งชาติ”
เว็บอนันตสุขดอทคอม รำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ พระอัจฉริยภาพอันล้ำเลิศ ด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรม จนบังเกิดประโยชน์สุขต่ออาณาประชาราษฏร์อย่างต่อเนื่องตลอดรัชสมัยแห่งการครองสิริราชสมบัติ จึงขอสดุดีพระเกียรติคุณและขอตามรอยพระยุคลบาท พัฒนาการศึกษาของชาติ ด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการศึกษาสืบไป
เรียบเรียงจาก
1. http://www.princess-it.org/kp9/hmk-IT/hmk-computer.th.html
2. วารสารวิทยาศาสตร์ ของสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ ฉบับที่ 60 กันยายน-ตุลาคม 2550
ภาพประกอบจาก : http://file.siam2web.com/amuletsale4u/webpage/2010413_1830.jpg
